Radzieje -Mazury

Radzieje leżą ok. 1 km na pn. zach. od jeziora Dobskiego należącego do kompleksu jeziora Mamry, w Dolinie Wielkich Jezior Mazurskich. Jest to wieś, która zrobiła na mnie wrażenie raczej małego miasteczka, niż typowej wsi. Piętrowe domy w centrum wsi, spokojnie, czysto. nie widać tak typowych wiejskich obrazków jak  grzebiące kury, kaczki. O nietypowym kościele "napiszę " i przedstawię zdjęcia w osobnym poście.

 "Na pobliskiej wyspie Jeziora Dobskiego, zwanej Gilma, wznosiło się staropruskie grodzisko. Przypuszczalnie drugie grodzisko istniało na wyspie Wysoki Ostrów. (...) Przywilej lokacyjny wsi wydano dopiero 7 września 1437 roku. Włóki sołeckie otrzymał Mikołaj ze wsi Plaskwik (Płoskinia) na Warmi, cztery włóki wydzielono dla kościoła. W roku 1540 mieszkali tu: jeden wolny na sześciu włókach, sołtys na sześciu włókach, 23 chłopów czynszowych trzech zagrodników, razem 28 rodzin, w większości pochodzenia staropruskiego. W 1600 roku karczmarzem był tu Jan Cholewa. W roku 1631 mieszkał w Radziejach jakiś Dołęga, w roku 1781 posiadał tu karczmę i ziemię Krzysztof Bużełło, który poza tym dokupił drugą karczmę, posiadaną poprzednio przez Kazanowskiego. 

 Radzieje szczególnie ucierpiały w latach 1655-1657, w czasie wojny polsko-szwedzkiej oraz najścia Tatarów. Po licznych przemarszach wojsk, kontrybucjach, dostawach, kwaterunkach wieś ta zbiedniała, że gdy poprzednio uprawiano tu 82 włóki, to po wojnie zaledwie 13. Liczba ludności zmniejszyła się też wielokrotnie. W 1710 roku na dżumę zmarło tu 187 mieszkańców. W 1807 roku maruderzy z armii Napoleona próbowali tu rabować, jednakże chłopom udało się w porę przegnać bydło znaną im tylko drogą wśród bagien na wyspę na jeziorze.
Według statystyk niemieckich w parafii Radzieje w 1806 r. było 1147 Polaków i 363 Niemców. Nabożeństwa w języku polskim, obok niemieckiego odprawiano jeszcze w 1890 r.
Radzieje były wsią królewską. Według spisu z 1858 roku jej obszar wynosił 60 włók. Mieszkało tu 798 osób. W 1939 miała ona 1139 mieszkańców. Nazywała się Rosengarten (Różany Ogród)" A. Wakar, B. Wilamowski "Węgorzewo z dziejów miasta i powiatu" 1968

 Jezioro Dobskie
Jezioro Dobskie stanowi zachodnią część kompleksu jeziora Mamry. Jest typowym jeziorem moreny dennej. Powierzchnia jego wynosi ponad 17 km kw. Znajdują się na nim wyspy: Gilma, Lipka, Wysoki Ostrów (zwana Wyspą Kormoranów), Heleny, Ilmy Wielkie. Jezioro otaczają morenowe wyniesienia o łagodnych stokach, od strony wschodniej i zachodniej pokryte licznymi głazami narzutowymi.
Do jeziora wiedzie malownicza droga, po której obu stronach rozciągają się bezkresne pola zbóż i rzepaku. Na jej końcu - niespodzianka. Szeroka i nadzwyczaj długa plaża i rozległy akwen dla amatorów kąpieli i windsurfingu. Żeglarze znajdą tu wygodne miejsce do przycumowania, jedno z nielicznych w obrębie kompleksu jeziora Mamry. Czeka tu na nich kameralna przystań Laguna Radzieje. 
Z plaży rozciąga się niezapomniany widok na Wyspę Kormoranów. Opływający wyspę podziwiać mogą jej niezwykły, księżycowy krajobraz z srebrzącymi się w słońcu konarami wyschniętych drzew i tysiącem gniazdujących na wyspie ptaków.
Jezioro stanowi wymarzone miejsce dla amatorów wędkarstwa o każdej porze roku.
Wokół wysp i na obrzeżach jeziora występują rozległe szuwary stanowiące miejsce gnieżdżenia się licznego ptactwa wodnego. Jezioro jest też miejscem odpoczynku i żerowania ptaków przelotnych, podczas ich jesiennych i wiosennych wędrówek. 
W 1976 roku w celu ochrony jeziora utworzono tu rezerwat przyrody. 

Tekst : Grzegorz Bartulewicz (sołtys sołectwa Radzieje)

W dali po lewej stronie widok na dach Kościoła w Radziejach

 Rzeczka Radziejka

 Wjazd do wsi os strony jeziora.